Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα κοινωνία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα κοινωνία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

9 Απριλίου 2016

open season

Ο χειμώνας πέρασε!

Πολύ καλά πήγε η "μπίζνα" με τους χιλιάδες θαλασσοδαρμένους κακομοίρηδες πρόσφυγες και ΄παρατρεχάμενους.

Τώρα μας έμειναν τα ψίχουλα,πρόσφυγες που έγιναν πάλι "λαθραίοι" και πρέπει να καθαρίσουμε την τραπεζαρία και το σαλόνι για τους άλλους,που τους λέμε "τουρίστες"!

Κι αν τολμήσουν να διεκδικήσουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα,ξαμολάμε τα σκυλιά.

" Ή μαζί μου ή μ' αυτούς"λέει ο τοπικός άρχοντας δείχνοντας τους χρυσαυγίτες..

Οι ντόπιοι ξέρουν καλύτερα και με ονόματα υποκινητές και εκτελεστές.





30 Ιανουαρίου 2014

"Υποδοχή" μεταναστών

Λέσβος:"μην κουνηθείτε σας σκότωσα" και κλωτσιές -- η "υποδοχή" του λιμενικού σε μετανάστες 




Νομίζω ότι για κάθε λογικό άνθρωπο -που δεν είναι ακροδεξιός ή απλά Ναζί-, τα σχόλια περιττεύουν…
Η “ανθρωπιστική” μεταχείρηση του ελληνικού κράτους σε όλο της το μεγαλείο.

15 Ιανουαρίου 2013

ΔΙΚΤΥΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΝ



Τοπικά ανταλλακτικά συστήματα, τράπεζες χρόνου και δίκτυα παραγωγών- καταναλωτών
Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών Χωρίς Χρήματα του Πελίτι,www.peliti.gr/pages/panelladiko_diktio.htm
Δίκτυο Φασούλι (Αττική),www.fasouli.wordpress.com
Τράπεζα χρόνου πλατείας Συντάγματος, http://www.time-exchange.gr
Τράπεζας Χρόνου & Αλληλεγγύης Μοσχάτου, http://www.mesopotamia.gr/trapeza_xronou.htm
Σύστημα Μονάδων Κοινωνικών Ανταλλαγών Λυκόβρυσης-Πεύκης, pelykoia.wordpress.com
LETS NET (Ηράκλειο), http://www.lets.net.gr
Δίκτυο Ανταλλαγών Χανίων, http://www.diktyoantallagonxanion.gr
Ομάδα Τσουκνίδα (Ρέθυμνο), http://tsouknidarethymno.gr
Καερέτι – Εναλλακτική οικονομία Ιεράπετρας, http://www.kaereti.gr
Συριανό Δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων, sanosyros.wordpress.com
Τράπεζα Ελεύθερου Χρόνου – Δίκτυο Ανταλλαγής Υπηρεσιών δήμου Λαμιέων, http://www.lamia-city.gr/netexchange.php
Ανταλλακτικό Δίκτυο Βέροιας, antalaktikoveria.blogspot.com
Δίκτυο Ανταλλαγών του Ν. Πιερίας, noe.motherearth.gr/index.php?location=el&screen=welcome
Οβολός (Πάτρα), http://www.ovolos.gr
Μπουτσούνι ανταλλακτικό δίκτυο Κέρκυρας, boutsouni.blogspot.com
Εναλλακτική Μονάδα Ροδόπης (ΕΜΡΟ), http://www.emro.gr
Δίκτυο Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης της Μαγνησίας (ΤΕΜ), http://www.tem-magnisia.gr
ΤΕΜ- Φθιώτιδας, http://www.tem-fthiotidas.gr
Δίκτυο Ανταλλαγής Εργασίας και Προϊόντων (ΔΑΕΠ) Κέρκυρας, http://diktyodaep.wordpress.com
Σανό Σύρος, http://sanosyros.wordpress.com
Λόγω τιμής, http://www.logo-timis.gr
Ηλιόχωρος, http://www.iliohoros.gr/pazari/antallagi/prosfero1/igeia.shtml
“Ανταλλακτική Οικονομία”, http://www.antallaktiki.gr
Χρονοτράπεζα του ελληνικού δικτύου γυναικών Ευρώπης,http://www.enow.gr/196/1633.aspx
Xariseto.gr “χωρίς ευρώ”, http://www.xariseto.gr/viewforum.php?f=304
Συνεταιριστική Παράκαμψη Μεσαζόντων, ΣΠΑΜΕ, http://synparmes.grhttp://spame.tumblr.com
Δίκτυο Αγροτών – Καταναλωτών Αγροναύτες, http://agronaftes.blogspot.com
Δώσε Πάρε, http://dwsepare.ning.com
Ομοτράπεζοι, http://omotrapezoi.blogspot.com
Κίνημα αλληλέγγυας συναλλαγής παραγωγού καταναλωτή, «ΥΝΙ ΠΙΡΟΥΝΙ» (Χανιά), http://www.inipirouni.gr
Χαριστικά παζάρια
Σκόρος, http://www.skoros.espiv.net
Μην το πετάς, χάρισε το, http://www.xariseto.gr
Χαρίζω, http://www.xarizo.blogspot.com
δίκτυο Freecycle, freecycle.wikispaces.com/freecycle_gr
Ηλιόχωρος, http://www.iliohoros.gr/pazari/
Αλληλέγγυο εμπόριο
Ο Σπόρος, http://www.sporos.org
Ομάδα Εναλλακτικού και Αλληλέγγυου Εμπορίου “Nosotros”, enallaktiko-emporio.blogspot.com
Εμείς και ο Κόσμος, http://www.nuestromundo.gr
Terra Verde Χανιά, http://terraverdexania.blogspot.com,
La Candona, http://www.lacandona.gr
Εργασιακές κολεκτίβες
Το παγκάκι, http://www.pagkaki.org
Κολεκτίβα Ζερμινάλ, http://www.kolektivagerminal.blogspot.com
Belleville sin patron, http://www.belleville-sin-patron.blogspot.com
Collective courier, http://www.collectivecourier.gr
Συν-άπειρο, http://www.synapeiro.gr
Συνεταιρισμός Αλληλέγγυας Οικονομίας “Συν-Αλλοις”, http://synallois.org
Κολεκτίβα Κυψέλη, http://colectivakipseli.wordpress.com
Συνεταιριστικοί- αυτοογρανωμένοι πολυχώροι
Το κουκούτσι, http://koukoutsi.enallaktika.gr
Συνεταιριστικό καφενείο Ακαδημίας Πλάτωνα, http://www.european-village.org
Nosotros, http://www.nosotros.gr
Μικρόπολις, http://micropolis-socialspace.blogspot.com
Οικοκοινότητες
Τοπικοποίηση, http://topikopoiisi.blogspot.com
Το δέντρο, http://todendro.blogspot.com
Οικοκοινότητα Κύτταρο Νέας Γης, http://kyttaronewearth.webs.com
Κοινότητα Ουτοπία, http://koinotita-utopia.blogspot.com
Κίνησης για τη Δημιουργία Οικοκοινότητας, http://www.oikokoinotita.gr
Telaithrion free and real, http://telaithrion.freeandreal.org
Άλλος τρόπος, http://allostropos.blogspot.com
Οικολογικά χωριά, http://oikokoinotita.blogspot.com
Δρόμοι σύνθεσης, http://dromoisynthesis.wordpress.com
Φυσικές καλλιέργειες, σπορεία, αστικοί αγροί
Βοτανικός Κήπος Πετρούπολης,, http://www.votanikoskipos.blogspot.com
Αγρός, http://eleftherosagros.blogspot.com
Πάρκο Ναυαρίνου, http://www.parkingparko.blogspot.com
Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός Ελληνικού, http://agroselliniko.blogspot.com
Αστικός αγρός Χαλανδρίου, http://www.astikosagrosx.blogspot.com
Ομάδα Αστικών & Περιαστικών Καλλιεργειών (ΠΕΡ.ΚΑ.), http://perka.oneirografos.net
Δίκτυο Οικοκοινότητα, http://oikodiktyo.espivblogs.net
Σκαλιστήρι, http://skalistiri.wordpress.com
Κέντρο Φυσικής Καλλιέργειας,, http://www.naturalfarming.eu
Περμακουλτούρα, http://www.permaculture.gr/gr/
Καγκουρό, http://www.kangouro.gr
Permaculture in Greece, http://permaculture-greece.org
Τράπεζες και ανταλλακτήρια σπόρων
Το Πελίτι, http://www.peliti.gr
Σπόρι Λίμνου, http://www.sporilimnou.blogspot.com
Αιγίλοπας, http://www.aegilops.gr
Αρχιπέλαγος (τράπεζα σπόρων),www.archipelago.gr
Ηλέσιον, http://www.helession.gr
Φυσική δόμηση
Φυσική δόμηση cob, http://www.cob.gr
Σαλίγκαρος, http://www.saligaroi.blogspot.com
Free and Real, http://www.freeandreal.org
Ομάδα πηλΟίκο, http://www.piliko.gr
Αυτοδιαχείριση
Νέα Γουινέα, neaguinea.org
Φτιάχνω μόνος μου, http://www.ftiaxno.gr
Μηχανή, http://mhxanh.org/reyma
Συλλογική διαχείριση κοινωνικών αγαθών
Κίνηση 136 (νερό), http://www.136.gr
Ο Ημιόροφος (υγεία), http://imiorofos.org
Συνέλευση για την υγεία, http://syneleyshgiathnygeia.blogspot.com
Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού, http://mki-ellinikou.blogspot.com
Εθελοντικό Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ρεθύμνου, http://www.ethiatreio.com
Δίκτυο κοινωνικής υπεράσπισης του σιδηροδρόμου, http://traino-sos.blogspot.com
Ανοιχτή συνέλευση κατοίκων για τα μέσα μαζικής μεταφοράς, http://sineleusimetafores.wordpress.com
Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων,http://prosynat.blogspot.com
Πρωτοβουλία για την Κοινωνική Διαχείριση των Απορριμμάτων, http://diapor.blogspot.com
Συλλογικότητες
Ηλιόσποροι, http://www.iliosporoi.net
State of nature, http://www.state-of-nature.gr
Λοκροί στο δάσος, http://lokroi-dasos.blogspot.com
Από Κοινού – Κίνηση Αποανάπτυξης Τρικαλινών Πολιτών, http://apokoinou.com
ΛόκαλAthens, http://localathens.blogspot.com
Συλλογικές κουζίνες
Xanadu, http://xanadu.espivblogs.net
Συλλογική Κουζίνα Στεκιού Μεταναστών ELCHEf,www.elchef.gr
Συλλογική Κουζίνα Αυτόνομου Στεκιού,http://autonomosteki.espivblogs.net
Συλλογική Κουζίνα κατάληψης Σκαραμαγκά, http://pat61.squat.gr
Ελεύθερη παιδεία
Σχολείο για τη μάθηση της ελευθερίας, http://sxoleio12.wordpress.com
Αυτοοργάνωση στην εκπαίδευση, http://ekpaideysi.espivblogs.net
Στο νησί της αλφαβήτου, http://alphabet-island.blogspot.com
Σεντέφι, http://sentefi.wordpress.com
Ελευθεριακά σχολεία, http://democraticschoolsgr.blogspot.com
Ελευθεριακό παιδικό στέκι El Paso, http://el-paso-thessaloniki.blogspot.com
Παιδικό στέκι «φτου ξελεφτερία», http://pikpa.squat.gr
Ελεύθερο λογισμικό και ανοιχτός κώδικας
Hackerspace.gr [HSGR], http://hackerspace.gr
Underground Free University, http://www.ufu.gr
Αυτοδιαχειριζόμενη τέχνη, πολιτιστικός ακτιβισμός
Κενό δίκτυο, http://voidnetwork.blogspot.com
Ορίζοντας γεγονότων, http://orizontasgegonotwn.blogspot.com
Another world is here- the Caravan project, http://www.anotherworldishere.com
Ecoart, http://www.ecoart.gr
Cheap art, http://www.cheapart.gr
Τράπεζα τέχνης, http://trapezatehnis.blogspot.com
Πλατφόρμες, http://www.platformes.blogspot.com
Κίνηση Μαβίλη, http://kinisimavili.blogspot.com
Κοοπερατίβα “Μετέχνιο”, http://metexnio.blogspot.com
Συντεχνίαπλην, http://www.disobey.net/syntexniaplhn/
Mapet-stencils, http://mapetstencils.wordpress.com
Political Zoo, http://politicalzoostencils.blogspot.com
Εναλλακτικό πολιτιστικό εργαστήρι, http://enalaktikoergastiri.wordpress.com
Ταξίδι χωρίς χάρτη, http://taxidixwrisxarti.blogspot.com
Χίμαιρες, http://chimeres.info
Οικογιορτές
Πανελλαδική Οικογιορτή, http://oikogiorti.gr
Οικογιορτή Βόλος, http://oikogiortivolos.blogspot.com
Οικογιορτή Θεσσαλονίκης, http://oikogiorti2011.gr
Οικογιορτή Ηρακλείου Κρήτης, εν οίκω, http://en-oiko.blogspot.com
Οικογιορτή Μαραθώνα, http://marathonecofestival.wordpress.com
Οικολογική Γιορτή Καρδίτσας, http://www.oikologikigiorti.gr
Πρωτοβουλία δικτύωσης
Ένας άλλος κόσμος, http://www.enasalloskosmos-community.net
Άμεση δημοκρατία
Τριήμερο άμεση δημοκρατία Θεσσαλονίκη, http://amesidimokratiafest.org
Τριήμερο άμεσης δημοκρατίας Αθήνα, http://ad161718.is-by.us/
Real democracy, http://real-democracy.gr
Real democracy – multimedia team, http://realdemocracygr.wordpress.com
Άλλη δημοκρατία, http://anotherdemocracy.gr
Περιεκτική δημοκρατία, http://www.inclusivedemocracy.org
Κίνηση για τον ελευθεριακό δημοτισμό, http://dimotismos.gr
Ευτοπία, http://www.eutopia.gr
Λαϊκές συνελεύσεις
Λαϊκές συνελεύσεις γειτονιών και περιοχών της Αττικής
Πετράλωνα, Κουκάκι, Θησείο, http://laikisineleusipetralona.espivblogs.net
Καλλιθέα, http://syneleysikallitheas.blogspot.com
Παλλήνη, http://aganaktismenoipallinis.blogspot.com
Ζωγράφου, http://aganaktismenoizografou.wordpress.com
Χαλάνδρι, http://laikisyneleysihalandri.wordpress.com
Πειραιάς, http://aganaktismenoipirea.blogspot.com
Βύρωνας, http://laikisinelefsivirona.blogspot.com
Γαλάτσι, http://lsgalatsiou.wordpress.com
Αμπελόκηποι, http://ampelokipoi.espiv.net
Μαρούσι, http://ansinamar.blogspot.com
Πατήσια, http://patissiasynelefsi.blogspot.com
Καισαριανή, http://laikisyneleysikaisarianis.blogspot.com
Ν. Ηράκλειο, http://neohrakleio.blogspot.com
Ν. Ιωνία, http://sinelefsinionia.wordpress.com
Ν. Σμύρνη, http://plateians.blogspot.com
Νέου Κόσμου, http://nkosmos-sineleusi.blogspot.com
Αγ. Παρασκευή, http://syneleysiplateiasagias.blogspot.com
Ηλιούπολη, http://askilioupolis.espivblogs.net
Αγ. Δημήτριος, http://katadimadim.blogspot.com
Αιγάλεω, http://lasynaigaleo.blogspot.com
Χολαργός Παπάγου, http://anoixtisyneleysixolargoupapagou.blogspot.com
Γκύζη, http://gyzi.espivblogs.net
Νίκαια, http://syneleyshnikaia.wordpress.com
Κερατσίνι, http://suneleushkeratsiniou.blogspot.com
Περιστέρι, http://sineleusiperisteri.blogspot.com
Γλυκά νερά, http://sineleusiglikonneron.blogspot.com
Χαϊδάρι, http://syneleysihaidari.wordpress.com
Ανοιχτής Λαϊκής Συνέλευσης Κορυδαλλού, http://alsk.org
Λαϊκές συνελεύσεις άλλων πόλεων
Θεσσαλονίκη, http://aganaktismenoi-thess.blogspot.com
Έβρος, http://aganaktismenoi-polites-evrou.blogspot.com
Ηράκλειο, http://aganaktismenoihrakleio.blogspot.com
Δράμα, http://aganaktismenoi-drama.gr
Βόλος, http://aganaktismenoi-volos.blogspot.com
Καβάλα, http://realdemocracykavala.squat.gr
Καστοριά, http://aganaktismenoi-kastoria.blogspot.com
Πύργος, http://aganaktismenoi-pyrgou.blogferry.com
Κέρκυρα, http://amesi-dimokratia-corfu.blogspot.com
Σύρος, http://laikisyneleusisyrou.blogspot.com
Χανιά, http://aganaktismenoixania.blogspot.com
Κόρινθος, http://perivolakia.gr
Άρτα, http://aganaktismenoisthnarta.blogspot.com
Καλαμάτα, http://aganaktismenoikaistinkalamata.blogspot.com
Γιαννιτσά, http://realdemocracygiannitsa.blogspot.com
Τήνος, http://aganaktismenoi-tiniakoi.blogspot.com
Πάτρα, http://patras-democracy.blogspot.com
Λαμία, http://patras-democracy.blogspot.com
Πρέβεζα, http://politesprevezas.eu
Τρίκαλα, http://aganaktismenoi-trikala.blogspot.com
Κεφαλονιά, http://www.stopcrisis.gr
Σαντορίνη, https://www.facebook.com/pages/Αγανακτισμενοι-ΣΤΗ-Σαντορινη/151547581582902
Λάρισα, http://aganaktismenoilarisas.blogspot.com
Αίγινα, http://aganaktismenoi-aiginas.blogspot.com
Ικαρία, http://aganaktismenoi-ikarias.blogspot.com
Σητεία, http://aganaktismenoisitias.blogspot.com
Πτολεμάϊδα, http://aganaktismenoipolitesptolemaidas.blogspot.com
Μυτιλήνη, http://aganaktismenoi-mytilene.blogspot.com
Ξυλόκαστρο, http://denpaeiallo-xylok.blogspot.com
Βέροια, http://www.agapoveria.gr
Μέγαρα, http://laikisinelefsimnp.blogspot.com
Σπάρτη, http://aganaktismenoi-spartis.blogspot.com
Χίος, http://www.aganaktismenoi-chios.gr
Κιάτο, http://www.plateiakiatou.gr/site
Μολάοι, http://plateiamolaon.wordpress.com
Ύδρα, http://hydra-aganaktismenoi.blogspot.com

13 Δεκεμβρίου 2012

Αναστολή της δημοκρατίας με πρόσχημα την κρίση


Η Ευρώπη στον δρόμο του κατά Γκράμσι καισαρισμού

Le Monde Diplomatique: 

Καυστική ειρωνεία, ενθάρρυνση ή επιτάφιος ; . 

Η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση προξενεί αμηχανία όταν, την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Επιτροπή των Βρυξελλών διεξάγουν δημοσιονομικό πόλεμο εναντίον αρκετών κρατών - μελών. Γι’ αυτό και απαιτείται ένας στοχασμός πάνω στη φύση του πολιτικού καθεστώτος που σήμερα οικοδομείται στην Ένωση.

« Αν πετάξουμε καταγής ένα κρύσταλλο, θρυμματίζεται –αλλά όχι με οποιονδήποτε τρόπο : θρυμματίζεται σύμφωνα με τις οδηγίες θραύσης του σε κομμάτια των οποίων η οριοθέτηση, αν και αόρατη, ήταν εκ των προτέρων καθορισμένη από τη δομή του κρυστάλλου ».
Η παρατήρηση αυτή του Σίγκμουντ Φρόιντ, που έγινε τη δεκαετία του 1930 [1] και αφορούσε τους ψυχικά ασθενείς, έχει επίσης εφαρμογή και στους πολιτικά ασθενείς, στην πρώτη γραμμή των οποίων βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση  : μια δομή όντως γεμάτη ραγίσματα και θραύσματα.

Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2007 φανέρωσε τις εγγενείς αντιφάσεις του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Κατέδειξε ιδίως ότι η Ένωση εδραζόταν σε ένα αυταρχικό πολιτικό καθεστώς, το οποίο ρέπει προς την αναστολή των δημοκρατικών διαδικασιών επικαλούμενο την επείγουσα οικονομική ή χρηματοπιστωτική ανάγκη.
Έτσι, κατά τη διάρκεια των τεσσάρων τελευταίων ετών, θεσμοί που ξεφεύγουν από κάθε λαϊκό έλεγχο, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπαγόρευσαν τον οδικό χάρτη τους στους λαούς της Ιρλανδίας , της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας κ.ά. – με την ενεργό συνεργασία της άρχουσας τάξης των χωρών αυτών.
Η Συνθήκη για τη σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση (ΣΣΣΔ / TSCG), ο έλεγχος του προϋπολογισμού των κρατών-μελών και η επιτήρηση των τραπεζών από την Ένωση παρατείνουν αυτή τη μετατόπιση [2]. Πώς να χαρακτηρίσουμε αυτή τη μορφή διακυβέρνησης των λαών χωρίς τους λαούς ;
Προκειμένου να κατανοήσουμε τη φύση του νέου ευρωπαϊκού πολιτικού καθεστώτος, πρέπει να επανέλθουμε στις τέσσερις φάσεις της κρίσης.
Όλα ξεκινούν τον Αύγουστο του 2007. Όταν η μεγαλύτερη γαλλική τράπεζα, η BNP Paribas, ανακοινώνει το πάγωμα τριών επενδυτικών κεφαλαίων της, επικαλούμενη την αδυναμία της να τα τιμολογήσει, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει κανένα χρηματοπιστωτικό εργαλείο ικανό να της επιτρέψει να παρέμβει  Το ενιαίο νόμισμα μπορεί να οδήγησε στην ανάδυση τραπεζών που δραστηριοποιούνται σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, όμως η εποπτεία της δραστηριότητάς τους παραμένει προνόμιο των κρατών. Η ΕΚΤ εγχέει σημαντική ρευστότητα, χωρίς να έχει ακόμη εξεταστεί το ενδεχόμενο μιας σε βάθος μεταρρύθμιση ς του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η πτώχευση της τέταρτης επενδυτικής τράπεζας του κόσμου, της Lehman Brothers, τον Σεπτέμβριο του 2008, δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για τη δεύτερη φάση της κρίσης. Οδηγεί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα στα πρόθυρα της χρεωκοπίας και προκαλεί μεγάλης έκτασης πιστωτική συρρίκνωση (credit crunch). Για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο, η παγκόσμια οικονομία βυθίζεται στην ύφεση.
Η απάντηση έρχεται πρώτα από τους G20 και τις κεντρικές τράπεζες των κυριότερων οικονομιών του πλανήτη . Ολοι αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα λήψης προσωρινών μέτρων για την αντιστροφή του υφεσιακού κύκλου. Κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Οκτωβρίου 2008, οι κυβερνήσεις ανακοινώνουν την ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα και υπόσχονται να εγγυηθούν τα τραπεζικά δάνεια. Στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύο θεσμοί αυξάνουν την ισχύ τους . Η ΕΚΤ και η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αποτελούν τα πραγματικά κέντρα ελέγχου μέσα στη θύελλα. Καθώς δεν διαθέτουν εκλογική νομιμοποίηση, η ενδυνάμωσή τους εντείνεται με τρόπο αντιστρόφως ανάλογο σε σχέση με το επίπεδο δημοκρατίας στην Ένωση.
Τρίτη φάση  Στα τέλη του 2009, η Ευρώπη γίνεται το επίκεντρο της παγκόσμιας κρίσης. Και αρχίζει να ξετυλίγεται μια σατανική σπείρα . Απογειώνονται τα επιτόκια του δημόσιου χρέους των χωρών της περιφέρειας, γενικεύονται τα μέτρα λιτότητας, με την ανάπτυξη να αγκομαχάει ή να βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Μέσα στην αναταραχή, κυρίαρχα κράτη που εγκλείστηκαν στο κοινό νόμισμα βρίσκονται στο έλεος κερδοσκοπικών επιθέσεων από τη στιγμή που η ΕΚΤ αρνείται να προσφέρει την εγγύησή της.

Από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη στον Μάριο Ντράγκι

Μάιος 2010. Το πρώτο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας θέτει την Αθήνα υπό την κηδεμονία της « τρόικας » : Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ΕΚΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στον απόηχό του, τα επιτόκια της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας τρελαίνονται, με τα επιτόκια της Ισπανίας και της Ιταλίας να ακολουθούν, ακυρώνοντας την εικασία σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα ήταν ειδική περίπτωση. Την ίδια στιγμή, το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα (EFSF) βλέπει το φως της ημέρας. Παρά την αντίθεση ενός μέρους των ελίτ της ηπείρου, η ΕΚΤ διευρύνει το πεδίο των προνομίων της και αρχίζει να επαναγοράζει κρατικά χρεόγραφα στη δευτερογενή αγορά.
Οι αλλαγές αυτές αγκαλιάζουν τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο Κλάους Ρέγκλινγκ αναλαμβάνει επικεφαλής του EFSF. Πρώην στέλεχος του ΔΝΤ, του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πέρασε ένα μέρος της καριέρας του στον ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό τομέα, εργάστηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 για την Ομοσπονδιακή Ένωση Γερμανικών Τραπεζών, διεύθυνε ένα κερδοσκοπικό κεφάλαιο (hedge fund) μεταξύ του 1999 και του 2001 στο Λονδίνο και απασχολήθηκε ως ιδιωτικός σύμβουλος στις Βρυξέλλες. Παρόμοια περίπτωση : ο Ζακ ντε Λαροζιέρ. Πρώην γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, υψηλόβαθμος αξιωματούχος του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών, κατόπιν σύμβουλος του Μισέλ Πεμπερό, προέδρου-γενικού διευθυντή της BNP Paribas, τον Φεβρουάριο του 2009 ήταν επικεφαλής της ομάδας των εμπειρογνωμόνων που απέστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια έκθεση για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτική ς αρχιτεκτονικής. Τέσσερα από τα οκτώ μέλη αυτής της ομάδας έχουν ή είχαν δεσμούς με χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς : την Goldman Sachs, την BNP Paribas, τη Lehman Brothers και τη Citigroup.
Κατά την τέταρτη φάση, που αρχίζει τον Ιούλιο του 2011, η κρίση του δημόσιου χρέους στην ευρωπαϊκή περιφέρεια εξαπλώνεται σε ορισμένες χώρες του ιστορικού πυρήνα της Ένωσης, όπως η Ιταλία, η οποία βλέπει τα επιτόκια του χρέους της να εκτοξεύονται σε σχέση με εκείνα τη ς Γερμανίας.
Το σύνολο της ευρωπαϊκής ηπείρου φλερτάρει και πάλι με την ύφεση, ενώ οι χώρες του Νότου βυθίζονται στην κρίση. Ταυτόχρονα, η κρίση πολιτικοποιείται όλο και πιο πολύ. Οι εντάσεις μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών σε διεθνές επίπεδο οξύνονται, κυρίως στους κόλπους των πιο τυραννισμένων από τις οικονομικές αναταράξεις κοινωνιών : της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας.
Ο ρόλος που έπαιξε το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης αποδεικνύεται αποφασιστικός. Ο οργανισμός αυτός, ένα είδος λόμπι των μεγάλων παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, πίεσε με όλο του το βάρος τους εκπροσώπους των εθνικών κυβερνήσεων και της Ένωσης. Ενεπλάκη ευθέως στις διαπραγματεύσεις γύρω από τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής, καταφέρνοντας λόγου χάρη να εκτροχιάσει τις συζητήσεις γύρω από την πρόταση επιβολής νέου φόρου στον τραπεζικό τομέα [3].
Όταν τον Οκτώβριο του 2011 ο Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, ανακοινώνει την πρόθεσή του να διενεργήσει δημοψήφισμα σχετικά με το νέο σχέδιο βοήθειας, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις γίνονται απειλητικές. Ο Νικολά Σαρκοζί επικαλείται για πρώτη φορά το ενδεχόμενο της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Ο Γ. Παπανδρέου παραιτείται· αντικαθίσταται από τον Λουκά Παπαδήμο, πρώην κεντρικό τραπεζίτη σε Αθήνα και Φρανκφούρτη, επικεφαλής μιας « κυβέρνησης εθνικής ενότητας ».
Στην Ιταλία, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι γνωρίζει την ίδια μοίρα. Μετά την επιστολή που απηύθυνε στην Ιταλία ο Επίτροπος για οικονομικά και νομισματικά θέματα, Όλι Ρεν και με την οποία απαιτούσε δραστικές οικονομικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις, ο Μπερλουσκόνι υποχρεώθηκε σε παραίτηση. Αντικαταστάθηκε από τον Μάριο Μόντι, έναν νοτίως των Άλπεων κλώνο των κ.κ. Παπαδήμου, Λαροζιέρ και Ρέγκλινγκ. Πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος για τον ανταγωνισμό, ο κ. Μόντι έχει χρηματίσει πρόεδρος του European Money and Finance Forum (Ευρωπαϊκό Νομισματικό και Χρηματοπιστωτικό Φόρουμ, μια δεξαμενή σκέψης που συνενώνει τραπεζίτες, χρηματιστές , πολιτικούς και πανεπιστημιακούς) και σύμβουλος της Goldman Sachs και της Coca-Cola.
Η ανικανότητα των εθνικών κυβερνήσεων να αντεπεξέλθουν οδηγεί σε επιτάχυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η εν αναμονή της επικύρωσής της νέα συνθήκη περιορίζει ασφυκτικά τις εθνικές πολιτικές σχετικά με τους προϋπολογισμούς, υποβάλλοντάς τους στην κηδεμονία της Επιτροπής και άλλων κυβερνήσεων.
Η αρχή σύμφωνα με την οποία « η εθνική κυριαρχία σταματά όταν σταματά η φερεγγυότητα » υποβιβάζει τις χώρες που δέχονται πρόγραμμα βοήθειας σε οιονεί προτεκτοράτα.
Σε Αθήνα, Λισαβόνα και Δουβλίνο, οι άντρες με τα μαύρα της τρόικας υπαγορεύουν τη σειρά των μέτρων που πρέπει να υιοθετηθούν, εκθέτοντας σε κοινή θέα τις νεοαποικιακές σχέσεις στις οποίες υποβάλλονται οι χώρες της περιφέρειας.
Υποστηριζόμενες από τη νέα κυβέρνηση της Γαλλίας, η Ισπανία και η Ιταλία απέσπασαν στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής του Ιουνίου 2012 μια αόριστη υπόσχεση, σύμφωνα με την οποία η επιβολή κηδεμονίας θα είναι λιγότερο αυστηρή στ ο μέλλον. Αυτές οι πλάνες θρυμματίστηκαν μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι, ότι δεν προτίθεται να προσφέρει την πλήρη εγγύηση της ΕΚΤ – της οποίας έγινε διοικητής τον Νοέμβριο του 2011– παρά μόνο με αντάλλαγμα την απόλυτη συμμόρφωση των εθνικών αρχών στις προσταγές της τρόικας [4].
Έτσι, από την έναρξη της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν σταμάτησε να επιδεικνύει χαρακτηριστικά αυταρχικού καθεστώτος. Εκλεγμένες κυβερνήσεις που εξαναγκάζονται σε παραίτηση και αντικαθίστανται από τεχνοκράτες χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση· απόλυτο προβάδισμα υποτιθέμενα « ουδέτερων » θεσμών όπως η ΕΚΤ· εξάλειψη του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον οποίο ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος, Μάρτιν Σουλτς, εις μάτην προσπαθεί να αναδείξει [5]· ματαίωση δημοψηφισμάτων · παρείσφρηση του ιδιωτικού τομέα στη λήψη πολιτικών αποφάσεων…
Προκειμένου να κατανοήσουμε αυτή την αντιδημοκρατική δυναμική, που μόνο ένα ευρύ κοινωνικό κίνημα πανευρωπαϊκής κλίμακας θα μπορούσε να αναστρέψει, δεν θα ήταν ανώφελο να στραφούμε προς έναν σύγχρονο του Φρόιντ, έναν επίσης διορατικό παρατηρητή της κρίσης του πολιτισμού στη δεκαετία του 1930 : τον Αντόνιο Γκράμσι.
Σύμφωνα με τον Ιταλό διανοούμενο, κατά τη διάρκεια των μεγάλων κρίσεων του καπιταλισμού, οι θεσμοί που εξαρτώνται από την καθολική ψηφοφορία, όπως τα κοινοβούλια, περνούν σε δεύτερο πλάνο.
Αντιθέτως, οι περιστάσεις ενισχύουν «  τη σχετική θέση της εξουσίας της γραφειοκρατίας (πολιτικής και στρατιωτικής), των υψηλών χρηματοπιστωτικών κύκλων, της Εκκλησίας και εν γένει όλων των οργανισμών που είναι σχετικά ανεξάρτητοι από τις διακυμάνσεις της κοινής γνώμης [6] ».
Σε κανονικές συνθήκες, όλοι αυτοί οι πόλοι εξουσίας αφήνουν τους δημοκρατικούς θεσμούς να κρατούν τα ηνία χωρίς ιδιαίτερα προσκόμματα. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει πλέον σε κατάσταση κρίσης : από τη μία, οξύνονται οι εγγενείς αντιφάσεις των θεσμών που νομιμοποιούνται σε εκλογικό επίπεδο, ελαττώνοντας την ικανότητά τους να λαμβάνουν τις αποφάσεις που απαιτεί η επιτάχυνση των πολιτικών εξελίξεων· από την άλλη, η κοινή γνώμη έχει σημαντικότατες διακυμάνσεις, απειλώντας να στραφεί προς τις πιο ριζοσπαστικές λύσεις.
Ο Γκράμσι ονομάζει « καισαρισμό » την προδιάθεση αυτή των δημοκρατικών καθεστώτων να επιδεικνύουν αυταρχικές τάσεις σε καιρούς κρίσης.
Κατά τον 19ο αιώνα και στο πρώτο μισό του 20ού, τα « καισαρικά » στοιχεία αναδύονταν από τους κόλπους των στρατευμάτων –κάτι που ισχύει για τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη, τον Όττο φον Βίσμαρκ και τον Μπενίτο Μουσολίνι, τρεις εμβληματικές μορφές του φαινομένου. Εξάλλου, ο καισαρισμός δανείζεται το όνομά του από έναν χαρισματικό Ρωμαίο στρατηγό που, διαβαίνοντας τον Ρουβίκωνα, εξάλειψε τα όρια μεταξύ στρατού και πολιτικής.
Ο Γκράμσι, ωστόσο, είχε διαβλέψει ότι και μη στρατιωτικοί παράγοντες μπορούν επίσης να ασκήσουν τη λειτουργία του καίσαρα : πρόκειται για την περίπτωση της Εκκλησίας, του χρηματοπιστωτικού τομέα ή της κρατικής γραφειοκρατίας. . Ο συγγραφέας των « Τετραδίων της Φυλακής » καταγράφει λόγου χάρη την κατακερματισμένη φύση του έθνους που προέκυψε από την Ιταλική Αναβίωση του 19ου αιώνα : η σύστασή του μέσα από διαδοχικές προσκτήσεις περιφερειών λαμβάνει χώρα χωρίς την πραγματική εμπλοκή των λαϊκών μαζών. Μόνη η γραφειοκρατία εγγυούνταν την ενότητα, παίζοντας τον ρόλο του καίσαρα, χωρίς τον οποίο οι φυγόκεντρες δυνάμεις θα διαρρήγνυαν το σύνολο.
Οι δυναμικές που αυτή την περίοδο αναπτύσσονται στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραπέμπουν σε μια μορφή καισαρισμού όχι στρατιωτική, αλλά χρηματοπιστωτική και γραφειοκρατική.
Πολιτική οντότητα με κατακερματισμένη κυριαρχία, η Ευρώπη δεν βλέπει την ενότητά της να διασφαλίζεται παρά μόνο μέσα από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και τη δομική παρέμβαση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού τομέα στη λειτουργία της. Και οι υποτιθέμενες « πρόοδοι » που έχουν συντελεστεί προς την κατεύθυνση της ολοκλήρωσης κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, δίνουν έμφαση σε αυτόν τον χαρακτήρα.
Ο καισαρισμός αυτός δεν αποτελεί πρόσφατο φαινόμενο στη σύγχρονη Ευρώπη. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ορισμένοι μη δημοκρατικοί θεσμοί, ανάμεσα στους οποίους τα συνταγματικά δικαστήρια ή οι ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες, ισχυροποιούνταν όλο και περισσότερο στη δυτική Ευρώπη.
Η ιδέα που εκείνη την εποχή κινητοποιεί τις ελίτ της ηπείρου είναι ότι οι « δίδυμοι » ολοκληρωτισμοί – ναζισμός και σταλινισμός– αποτελούσαν προϊόν των « υπερβολών » της δημοκρατίας –κι αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο η τελευταία θα έπρεπε να προστατευθεί απέναντι στον ίδιο της τον παραλογισμό [7]. Ήδη από την έναρξή της, η ευρωπαϊκή ιδέα εγγράφεται σε αυτή τη λογική της αποστασιοποίησης από τους λαούς.
Όμως, η βάρβαρη επιτάχυνση που επιτελέστηκε από το 2009 ριζοσπαστικοποίησε τη διαδικασία : η οικονομική και νομισματική ένωση έγινε ένα αυταρχικό εργαλείο διαχείρισης των κοινωνικών και οικονομικών αντιφάσεων που προξένησε η κρίση.
Έτσι, οι επιλογές που από εδώ και στο εξής προσφέρονται δεν αντιπαραθέτουν πλέον την επιδίωξη της ευρωπαϊκής οικοδόμησης με την επιστροφή στην εθνική κλίμακα, όπως θα ήθελαν να μας κάνουν να πιστέψουμε τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης και οι ευρωφιλελεύθεροι διανοούμενοι, αλλά δύο ανταγωνιστικά μεταξύ τους ενδεχόμενα : τον καισαρισμό ή τη δημοκρατία.
Δημοσιεύτηκε με αρχικό τίτλο: «Αναστολή της δημοκρατίας με πρόσχημα την κρίση: Η Ευρώπη στον δρόμο του κατά Γκράμσι καισαρισμού»
Notes
[1] Sigmund Freud, « Nouvelles Conférences d’introduction à la psychanalyse », Gallimard, Παρίσι, 1984 (1η έκδοση : 1933).
[2] Βλ. Raoul Marc Jennar, « Deux traits pour un coup d’Etat européen » και « Traité flou, conséquences limpides », « Le Monde Diplomatique », Ιούνιος και Οκτώβριος 2012 αντιστοίχως.
[3] « Financial Times », Λονδίνο, 20 Ιουλίου 2011
[4] « Financial Times », Λονδίνο, 7 Σεπτεμβρίου 2012
[5] « Le Monde », Παρίσι, 19 Ιανουαρίου 2012
[6] AntonioGramsci, « Guerre de mouvement et guerre de position », κείμενα από τα « Τετράδια της Φυλακής » επιλεγμένα και σχολιασμένα από τον Razmig Keucheyan, La Fabrique, Παρίσι 2012. Βλ. επίσης « Gramsci, une pensée devenue monde », « Le Monde Diplomatique », Ιούλιος 2012.
[7] Βλ. Jan-Werner Müller, « Contesting Democracy. Political Ideas in Twentieth-Century Europe », YaleUniversity Press, New Haven, 2011.

3 Δεκεμβρίου 2012

Ιδιωτικοποιήσεις: Να μην πυροβολήσουμε το κεφάλι μας



Το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας δεν είναι το οικονομικό. Δεν είναι καν το παραγωγικό μοντέλο. Ξεκινά από πολύ πιο βαθιά. Ξεκινά από τους ίδιους τους όρους του δημόσιου διαλόγου, ή για να είμαστε πιο ακριβείς από την ανυπαρξία όρων δημόσιου διαλόγου.

Στα προηγούμενα άρθρα επιχειρήσαμε να αποδείξουμε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις όχι μόνο δεν αποτελούν πανάκεια, αλλά το πιο πιθανό είναι να δώσουν το τελειωτικό χτύπημα σε μία γονατισμένη χώρα. Ο λόγος που σταθήκαμε περισσότερο στην αποδόμηση των επιχειρημάτων κατά του Δημοσίου και υπέρ της ιδιωτικοποίησής του, είναι ακριβώς αυτός: η ανάγκη να βρεθεί τρόπος να αναπτυχθεί ο δημόσιος διάλογος που θα σέβεται τόσο τις αντίθετες απόψεις, όσο όμως -κυρίως- την αλήθεια και τα νοήματα της ελληνικής γλώσσας.

Μπροστά στην αφόρητη οικονομική και περισσότερο ψυχολογική πίεση που ασκείται στους πολίτες, ο διάλογος θεωρείται πολυτέλεια. Αντί ανοικτού διαλόγου με την κοινωνία, η επιβολή της κυρίαρχης άποψης γίνεται με απλοϊκά σχήματα και σύμβολα, που εν είδει διαφήμισης κατακλύζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ηλεκτρονικά και συμβατικά. Κάτω από το φόβο της άτακτης πτώχευσης οι άνθρωποι πείθονται με οποιαδήποτε “γρήγορη λύση”. Ειδικά μετά τη συστηματική δαιμονοποίηση του δημοσίου, ήδη πολύ πριν ενσκήψει η οικονομική κρίση, είναι έτοιμοι να δεχτούν και τις πιο παράλογες απόψεις, ακόμη κι αν αντιβαίνουν στην ίδια την πραγματικότητα. Πέρα όμως από τους ανύπαρκτους όρους δημόσιου διαλόγου, το πρόβλημα είναι ότι η κοινωνία δεν διδάσκεται ούτε από το πρόσφατο παρελθόν. Και όπως όλα δείχνουν είναι έτοιμη να αυτοπυροβοληθεί.

Οργουελισμός στα χειρότερά του

Το Κράτος και ειδικότερα η εκάστοτε κυβέρνηση δεν είναι ιδιοκτήτης της δημόσιας περιουσίας και των υποδομών. Όπως είδαμε στο άρθρο για το ΤΑΙΠΕΔ, οι κυβερνώντες κατάφεραν να παραμερίσουν και τους συνταγματικούς περιορισμούς στην πώληση δημοσίων κτημάτων και να τα εντάξουν στην ιδιωτική περιουσία, προκειμένου να τα “αξιοποιήσουν”. Πέρα όμως από τους στενά νομικούς όρους, η κυβέρνηση -και όχι μόνο αυτή η συγκεκριμένη- αντιλαμβάνεται το δημόσιο πλούτο ως ιδιοκτησία της, την οποία μπορεί ανά πάσα στιγμή να εκμεταλλευτεί με όποιον τρόπο νομίζει. Το χειρότερο, να την εκποιήσει, χωρίς καν το πενιχρό αντίτιμο να επιστρέψει στους νόμιμους ιδιοκτήτες, δηλαδή τους πολίτες αυτής της χώρας.

Προκειμένου να κερδίσει την κοινωνική συναίνεση, η κρατική εξουσία φρόντισε συστηματικά να απονομοηματοδοτήσει βασικές έννοιες και επιλεκτικά να τους προσδώσει αρνητικά, θετικά, αλλά και ουδέτερα (χωρίς πρόσημο) συμφραζόμενα. Το πρόβλημα ξεκινά από την πλήρη σύγχυση στην κατανόηση των όρων Κυβέρνηση, Κράτος και Δημόσιο, οι οποίοι -ανάλογα με τις περιστάσεις- ταυτίζονται στο συλλογικό ασυνείδητο. Οι διαχειριστές δεν λογοδοτούν στους νόμιμους ιδιοκτήτες, με τους τελευταίους, είτε να θεωρούν τους διαχειριστές ιδιοκτήτες, είτε να εγκαταλείπουν εντελώς το δημόσιο χώρο στα χέρια των διαχειριστών στο όνομα της αντιπροσώπευσης.

Η παραπάνω εικόνα δεν είναι καινούρια. Απλώς η οικονομική κρίση λειτούργησε σαν καταλύτης για την επικράτησή της. Εφευρίσκοντας νέους “διαφημιστικούς” όρους και αντικαθιστώντας τις ακριβείς λέξεις με άλλες νοηματικά πιο “ακίνδυνες”, η άρχουσα τάξη κατάφερε να επιβάλει μία μόνιμη σύγχυση στην κοινωνία, για όλο το εύρος της πολιτικής πρακτικής. Έτσι, οι ιδιωτικοποιήσεις έγιναν “αποκρατικοποιήσεις”, η εργασία “απασχόληση”, οι απολύσεις “ευελιξία”, και οι περικοπές, η κατάργηση κοινωνικών κεκτημένων και η επιστροφή σε οικονομικά μοντέλα που εγκαταλείφθηκαν από τις ευρωπαϊκές κοινωνίες προ δεκαετιών, μπήκαν κάτω από την ομπρέλα των “μεταρρυθμίσεων”. Πλήρης αντιστροφή νοημάτων. Αντί απτών παραδειγμάτων, προτιμήθηκαν τα στερεότυπα. Αντί διαφάνειας και δημοσιοποίησης όλων των παραμέτρων, οι πολίτες είτε πληροφορήθηκαν ελλιπώς  είτε δέχτηκαν κατακλυσμό πληροφοριών ασύνδετων μεταξύ τους, διαστρεβλωμένων ή ακόμη και εντελώς ψευδών. Αντί της κοινωνικής συνοχής και της αλληλεγγύης κοινωνικών ομάδων και γενεών, επιβλήθηκε η ανθρωποφαγία και η μισαλλοδοξία. Τέλος, η πολιτική εξουσία αντί της έμπρακτης συμμετοχής, προτίμησε την παθητική συναίνεση.

Το πιστόλι στον κρόταφο

Μετά από όλα αυτά η εκποίηση του δημόσιου (και όχι κρατικού) πλούτου προβλήθηκε ως λύση και μάλιστα με προοδευτική κατεύθυνση. Η αδυναμία σύνδεσης όλων των παραμέτρων κάθε οικονομικής απόφασης από τον πολίτη-ψηφοφόρο υπήρξε και το μεγάλο όπλο των κυβερνήσεων. Όπλο όμως που στράφηκε στον κρόταφο του πρώτου.

Οι άνθρωποι αδυνατούν συχνά να αντιληφθούν για παράδειγμα πώς συνδέεται η διόγκωση της ανεργίας που επιδιώχθηκε με τις πολιτικές “εσωτερικής υποτίμησης” με το νέο επενδυτικό μοντέλο. Όταν ο άνθρωπος φτάσει να ζει άλλωστε από το επίδομα ανεργίας, λίγο τον νοιάζει αν οι συνθήκες εργασίας και οι απολαβές του μισθωτού χειροτερεύουν ραγδαία. Αυτή η συστηματικά κατεστραμμένη κοινωνία θα δεχτεί πολύ εύκολα να εργαστεί για μία μπουκιά ψωμί και λίγο θα ενδιαφερθεί για τη μετάβαση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος τεράστιων επιχειρήσεων, υποδομών, φυσικού πλούτου, νερού και γης. Αγκαλιάζει την ελπίδα που του προσφέρουν οι “διαφημιστές” των ιδιωτικοποιήσεων, ακόμη κι αν αντιβαίνει στην πραγματικότητα. Αν για κάθε 1.000 που θα απολυθούν από μία εκποιούμενη ΔΕΚΟ, προσληφθούν 100, ο άνεργος και ο εξαθλιωμένος δεν συνειδητοποιεί ότι προστίθενται στο σύνολο 900 ακόμη άνεργοι, αλλά ότι αυτός μπορεί να είναι στους 100 που θα προσληφθούν. Ακόμη όμως κι αν ίσχυε ο παράλογος ισχυρισμός ότι οι ιδιωτικοποιήσεις θα δημιουργήσουν περισσότερες θέσεις εργασίες, οι νέες συνθήκες δεν μπορεί παρά να είναι χειρότερες, με περισσότερη ανασφάλεια και χαμηλότερες απολαβές. Όταν όμως οι άνεργοι και οι μερικώς απασχολούμενοι ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια, πολύ εύκολα δέχονται μία σχετικά σταθερή θέση εργασίας, χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση. Για 400-500 ευρώ το μήνα και την ελπίδα ότι κάποτε μπορεί να υπογραφεί και μία σύμβαση αορίστου χρόνου.

Σε αυτής της κοινωνία τον κρόταφο στράφηκε το πιστόλι. Αυτή η κοινωνία καλείται να διαβάσει τον ιδρυτικό νόμο του ΤΑΙΠΕΔ και τους στόχους της “ελληνικής Τρόιχαντ”. Αυτή η κοινωνία πρέπει να κατανοήσει τι σημαίνει η πρόσφατη απόφαση του Eurogroup ότι το 100% των εισπράξεων από τις ιδιωτικοποιήσεις συν το 30% του πλεονάσματος (όταν αυτό έρθει) στο ΑΕΠ πάνε σε κλειστό λογαριασμό, αποκλειστικά για την αποπληρωμή δανείων. Για να το εκφράσουμε ακριβέστερα, αποκλειστικά για την αποπληρωμή τόκων προηγούμενων δανείων. Αυτοί οι πολίτες πρέπει να χωνέψουν ότι η δική τους ιδιοκτησία παραχωρείται χωρίς να εισπράξουν τίποτε απολύτως και ότι η όποια δυνατότητα παραγωγικής αναδιάρθρωσης με επίκεντρο τους ίδιους αποκλείεται εφόσον πωλείται ο δημόσιος πλούτος.



Θα τραβήξουμε τη σκανδάλη;

Το πιστόλι στον κρόταφο της κοινωνίας το έβαλε η κρατική εξουσία. Όμως στο χέρι της είναι αν θα τραβήξει τη σκανδάλη. Η υποχρέωση στην ενημέρωση και -κυρίως- τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων είναι ατομική υπόθεση του καθενός από εμάς. Όπως και το να ανιχνεύσουμε τι πραγματικά σημαίνει η παραχώρηση όλης της δημόσιας σφαίρας σε ιδιωτικά χέρια και η μετατροπή του κοινωνικού κράτους σε ιδιόκτητη επιχείρηση με αποκλειστικό στόχο το κέρδος. Οι πληροφορίες υπάρχουν. Τα πάμπολλα διεθνή παραδείγματα επίσης.

Ωστόσο δεν φτάνει από μόνη της η κατανόηση του τι σημαίνει η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Δεν αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι η παραχώρηση των υποδομών και του δημόσιου πλούτου αφαιρεί όλα τα αναπτυξιακά εργαλεία που βρίσκονται υπό τον έμμεσο έλεγχο της κοινωνίας και οδηγεί σε ένα “μπαγκλαντεσιανό” μοντέλο οικονομίας, από το οποίο οι πολίτες αυτού του τόπου δεν έχουν να κερδίσουν τίποτε. Αν δεν διερευνηθούν οι εναλλακτικές χρήσεις των δημόσιων υποδομών. Η πραγματική απόδοσή τους στους πολίτες, με μεθόδους κοινωνικής οικονομίας, δημόσιου και δημοκρατικού ελέγχου. Οι δρόμοι για την παραγωγική αναδιάρθρωση μέσα από την πραγματική αξιοποίηση αυτού του δημόσιου πλούτου. Και κυρίως η συμμετοχή του κάθε πολίτη, σαν μέλος της κοινωνίας και όχι σαν μονάδα που επιδιώκει τον ατομικό πλουτισμό, στο νέο αυτό παραγωγικό μοντέλο. Αν δεν γίνουν όλα αυτά και παραμείνουμε στις διαπιστώσεις, τότε και μόνο τότε ο δημόσιος πλούτος θα χαθεί ανώφελα. Τότε θα έχουμε τραβήξει τη σκανδάλη...

Π.Π.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το radiobubble news συνεχίζει τη διερεύνηση του ζητήματος "ιδιωτικοποιήσεις" και θα σταθεί περισσότερο στις εναλλακτικές προτάσεις αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας από την κοινωνία και προς όφελος της κοινωνίας. Αν και δύσκολα μπορούμε να προλάβουμε τις εξελίξεις, είναι κρίσιμης σημασίας ο διάλογος -ακόμη και κάτω από τέτοια πίεση- για τη δημόσια σφαίρα της οικονομίας.
http://news.radiobubble.gr/2012/11/blog-post_27.html?spref=tw 

12 Νοεμβρίου 2012

Η Αλληλέγγυα Οικονομία και ο χαρακτήρας της ανατροπής


Οι πρωτοβουλίες αλληλέγγυας οικονομίας δεν αποτελούν στις σημερινές συνθήκες δραστηριότητες που έρχονται να συμπληρώσουν ανεπαρκείς δημόσιες λειτουργίες ή πολιτικές, αλλά αποτελούν τον μόνο τομέα δραστηριοτήτων όπου ανοικοδομούνται αλληλέγγυες πρακτικές απέναντι σε κρατικές πολιτικές που επιδιώκουν να καταστρέψουν και καταστρέφουν, ότι θυμίζει κοινωνικούς θεσμούς του παρελθόντος

Του Πέτρου Λινάρδου Ρυλμόν
1. Εισαγωγή
Παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις σχετικά με την αλληλέγγυα οικονομία κατά τη σημερινή περίοδο, είναι πλέον γεγονός οτι η συζήτηση για τον χαρακτήρα της έχει εκ των πραγμάτων βρεθεί στο επίκεντρο των αναζητήσεων για τις κατευθύνσεις που μπορεί και πρέπει να ακολουθήσουν οι κοινωνικές κινητοποιήσεις, όπως και για το ρόλο των πρωτοβουλιών της αλληλέγγυας οικονομίας (ΑΟ) σχετικά με το περιεχόμενο και τις μεθόδους ενός αριστερού προγράμματος. Η ΑΟ ανανεώνει την ίδια την έννοια της αλληλεγγύης, θέτει το ζήτημα της δημιουργίας συλλογικοτήτων που αναλαμβάνουν οικονομικές δραστηριότητες, σε σύγκρουση όχι μόνο με την κυρίαρχη πολιτική, αλλά και με τις πρακτικές της αγοράς και του καπιταλισμού, ανανεώνει και δοκιμάζει την ιδέα των δημοκρατικών διαδικασιών για την οργάνωση και υλοποίηση παραγωγικών δραστηριοτήτων και προσφοράς υπηρεσιών, εφαρμόζει εξισωτικές μορφές αμοιβής της εργασίας, επιβάλει νέες ισορροπίες ανάμεσα στις προσωπικές και κοινωνικές λογικές, ανάμεσα στο υλικά και ηθικά κίνητρα.

Η ΑΟ είναι ένα πολύπλευρο κοινωνικό κίνημα, το οποίο συνδέεται από την άποψη των αρχών του και των μεθόδων του με το κίνημα των “αγανακτισμένων”, αλλά προκαλεί αμηχανία, ή και αρνητικές αντιδράσεις, στα τμήματα της αριστεράς που παραμένουν προσκολλημένα σε στρατηγικές ανατροπής του καπιταλισμού όπου ο έλεγχος των κοινωνικών κινημάτων από επαναστατικά κόμματα και η κατάληψη από τα εν λόγω κόμματα της κρατικής εξουσίας, αποτελούν μια μοναδική απαρέγκλιτη οδό. Αυτές οι αντιδράσεις δεν έρχονται μόνο αντιμέτωπες με τα δημοκρατικά χαρακτηριστικά των κοινωνικών κινημάτων, αλλά και με την ανερχόμενη στην κοινωνία πεποίθηση οτι τα αιτήματα και οι προτάσεις των κινητοποιήσεων και πρωτοβουλιών θα αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες διαμόρφωσης της κοινωνίας και οικονομίας που θα διαδεχθεί την εποχή της νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας.

2. Η αλλαγή του περιεχομένου της αλληλεγγύης

Γνωρίζουμε πλέον καλά οτι σε σχέση με πρωτοβουλίες υποστήριξης ατόμων ή ομάδων που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης, υπήρξαν και υπάρχουν ακόμα τοποθετήσεις που αντιπροτείνουν τις διεκδικήσεις από τις κρατικές υπηρεσίες ή την τοπική αυτοδιοίκηση, ώστε να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Σε σχέση με αυτή την προσέγγιση το σημαντικό δεν είναι μόνο να αντιτάξει κανείς μια “πραγματιστική” λογική η οποία αναγνωρίζει την ύπαρξη των αλληλέγγυων πρωτοβουλιών. Χρειάζεται να εξηγήσει οτι ο καπιταλισμός σήμερα δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τη συνεχή διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και της φτώχειας, αλλά και από τη συνεχή άνοδο του μορφωτικού επιπέδου και διεύρυνση των δημιουργικών και παραγωγικών ικανοτήτων του πληθυσμού, ιδιαίτερα των νεότερων γενεών. Έτσι, η αλληλεγγύη που αφορά φτωχούς εργαζόμενους ή άνεργους, δεν αποτελεί απλά υποστήριξη περιθωριοποιημένων οικονομικά ατόμων, αλλά αποτελεί κατά κύριο λόγο τη μέθοδο κοινωνικής και πολιτικής ενεργοποίησής τους και αξιοποίησης των γνώσεων, των ικανοτήτων και της δημιουργικότητάς τους.

Η προσέγγιση της αλληλεγγύης απο τη σκοπιά των θεσμών του κοινωνικού κράτους στο πλαίσιο του φορντιστικού καπιταλισμού, και πόσο μάλλον η αντιμετώπιση των σημερινών κινήσεων αλληλεγγύης ως πρωτοβουλιών ανασύστασης αυτών των θεσμών, παραβλέπει πριν απ’όλα οτι η νεοφιλελεύθερη στρατηγική έχει σοβαρά υποβαθμίσει ή καταστρέψει τις δραστηριότητες του κοινωνικού κράτους. Παραβλέπει όμως και οτι ακόμα και αυτό το πρότυπο καπιταλισμού ως ιδανικός στόχος (αυτό που οι περισσότεροι εννοούν ως ανάπτυξη), δεν αντιμετώπιζε κρίσιμα ζητήματα όπως οι κοινωνικές ανισότητες, η αυταρχική διοίκηση της παραγωγής και της οικονομίας, η άρνηση της εκπαίδευσης για όλους και της ισότιμης διάχυσης γνώσης και πληροφοριών, η καταστροφή του περιβάλλοντος με τη ανάλωση πόρων και την διασπορά αποβλήτων και επικίνδυνων χημικών ουσιών. Σήμερα επομένως η ανασύσταση κοινωνικών θεσμών δεν μπορεί να αγνοήσει το σύνολο αυτών των κριτικών του φορντισμού (και της ανάπτυξης), από τη στιγμή μάλιστα που είναι όλες θέματα κοινωνικών κινημάτων, τα οποία συγκροτούν και νέες προσεγγίσεις της αλληλεγγύης.

Ο εργαζομενος που οικοδομεί και θα οικοδομήσει δομές αλληλεγγύης δεν είναι πλέον ο εργάτης του τεϋλορικού καταμερισμού εργασίας (στον οποίο βασίστηκε ο φορντιστικός καπιταλισμός), για τον οποίο φτιάχτηκε το κοινωνικό κράτος όπως το ξέρουμε. Ο σημερινός εργαζόμενος ο οποίος απασχολείται σε μεγάλο ποσοστό σε συνθήκες ανασφάλειας, μεγάλης κινητικότητας, αυθαίρετα χαμηλών αμοιβών, ενώ γνωρίζει επαναλαμβανόμενες περιόδους ανεργίας, είναι ταυτοχρόνως μορφωμένος, με ένα επίπεδο και τομέα ειδίκευσης, με πολλές δεξιότητες που αποκτήθηκαν λόγω πολλαπλών θέσεων και αναγκαστικών πρωτοβουλιών σε υποβαθμισμένες συνθήκες εργασίας , και έχει την ανάγκη αλλά και την ικανότητα να παρέμβει σε μια γκάμα θεμάτων πολύ ευρύτερη από την “παραδοσιακή” διαπραγμάτευση άμεσου και έμμεσου μισθού. Είναι ικανός να σκεφτεί και να οργανώσει αλληλέγγυες πρωτοβουλίες που έχουν σχέση με την παραγωγή αγαθών ή υπηρεσιών, να υποστηρίξει με τους συναδέλφους του την εφαρμογή δημοκρατικών μεθόδων οργάνωσης και διοίκησης, να επεξεργαστεί συλλογικά προτάσεις για ευρύτερες θεσμικές λειτουργίες και σχεδιασμούς οικονομικών δραστηριοτήτων.

3. Κοινωνική Οικονομία ή Αλληλέγγυα Οικονομία;

Σχετικά με τη διαφορά Κοινωνικής Οικονομίας και Αλληλέγγυας Οικονομίας, υπάρχει σε ένα μέρος τουλάχιστον της βιβλιογραφίας μια ευρύτατα αποδεκτή άποψη που λέει ότι η πρώτη αφορά δραστηριότητες με κοινωνικούς στόχους που δεν επιδιώκουν μια ρήξη με το καπιταλιστικό περιβάλλον, ενώ η δεύτερη κάνει επιλογές ως προς τις δραστηριότητες και τις μεθόδους της που επιδιώκουν τη ρήξη με αυτό το περιβάλλον. Η αλήθεια είναι οτι υπάρχει στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, ένας ορατός διαχωρισμός: από τη μία μεριά οργανώσεις με κοινωνικό σκοπό που δραστηριοποιούνται συμπληρωματικά ως προς τις κοινωνικές υπηρεσίες ή τις δημόσιες υπηρεσίες, και δεν επιδιώκουν κάτι παραπάνω, ούτε εφαρμόζουν εξισωτικές μεθόδους διοίκησης και οργάνωσης, και από την άλλη οργανώσεις οι οποίες εντάσσονται λόγω των δραστηριοτήτων αλλά και των μεθόδων τους σε λογικές ρήξης με το καπιταλιστικό περιβάλλον, οι οποίες όμως μπορεί να είναι πρωτοβουλίες που γεννήθηκαν στην Ελλάδα στις συνθήκες της κοινωνικής κρίσης, ή να είναι οργανώσεις που υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια (στην Ισπανία ιδιαίτερα αλλά όχι μόνο) διατηρώντας αυτά τα χαρακτηριστικά κριτικής του καπιταλισμού.

Παρά την υπαρκτή διαφοροποίηση μεταξύ των δύο παραπάνω κατηγοριών, πρέπει να δεχθούμε οτι πρόκειται για έναν ενιαίο χώρο από την άποψη της διαθεσιμότητας στον ώριμο και ύστερο καπιταλισμό ανθρώπων που έχουν όχι μόνο τη γενική πρόθεση αλλά και την πρακτική ικανότητα να οργάνωσουν δραστηριότητες οι οποίες υπηρετούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την ιδέα της κοινωνικής αλληλεγγύης. Ανεξάρτητα αν υιοθετούν μεταρρυθμιστικές λογικές ή λογικές ρήξης, έχουν ως αφετηρία τη διαθεσιμότητα για την παρέμβαση στον κοινωνικό τομέα, στον τομέα του περιβάλλοντος, ή και στον τομέα της διεθνούς αλληλεγγύης, η οποία παρέμβαση αποτελεί έναν ανεξάρτητο παράγοντα του θεσμικού τοπίου, προϊόν αυτής της διαθεσιμότητας, που μερικά καπιταλιστικά κράτη επέλεξαν να υποστηρίξουν. Είναι γεγονός οτι ο νεοφιλελευθερισμός θεώρησε ευπρόσδεκτη τόσο πρακτικά, όσο και θεωρητικά, αυτή την εξέλιξη, ενσωματώνοντας την “κοινωνική επιχειρηματικότητα” στην απαξίωση του δημοσίου χώρου. Και είναι επίσης γεγονός οτι υπήρξαν και υπάρχουν “κοινωνικές πρωτοβουλίες” που υπηρέτησαν τη νεοφιλελεύθερη διαχείριση, υλοποιώντας τις αντίστοιχες πολιτικές, ή αξιοποιώντας τις πελατειακές πρακτικές των κυβερνήσεων.

Για να αξιολογηθεί όμως η σχέση του φαινομένου της διαθεσιμότητας για ανεξάρτητη ανάληψη δραστηριοτήτων κοινωνικού σκοπού, με τις πολιτικές των κυβερνήσεων κατά την τρέχουσα φάση του καπιταλισμού, πρέπει να γίνει κατανοητός ο συγκρουσιακός χαρακτήρας αυτής της σχέσης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε οτι η νεοφιλελεύθερη διαχείριση αποτελεί τη μέθοδο με την οποία η εξουσία του κεφαλαίου αντιμετωπίζει κατά κύριο λόγο το φαινόμενο της “μαζικής διανοητικότητας”, της επέκτασης δηλαδή σε μεγάλες μερίδες του πληθυσμού της γνωστικής ικανότητας, και επομένως της ικανότητας προς δράση, σε σχέση με τα σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα. Είναι κύριο χαρακτηριστικό αυτής της διαχείρισης η προσπάθεια αξιοποίησης από τη μια μεριά της μαζικής εφευρετικότητας και αδρανοποίησης από την άλλη της έμπρακτης κριτικής που μπορεί να εμπεριέχει. Οι κοινωνικές πρωτοβουλίες για ανεξάρτητη δράση δεν διαμορφώνονται για να υπηρετήσουν τη νεοφιλελεύθερη διαχείριση, αλλά η μόνιμη ενασχόληση της εξουσίας του κεφαλαίου με τον έλεγχο όλων των προϊόντων της μαζικής διανοητικότητας μπορεί να καταλήξει στην ενσωμάτωση ή αδρανοποίησή τους, χωρίς αυτό να είναι μοιραίο ούτε να συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.

4. Η αριστερά και η Αλληλέγγυα Οικονομία

Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπη, η νεοφιλελεύθερη διαχείριση έχει οδηγήσει στην ουσιαστική αποδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου που φαινόταν πρίν μερικά χρόνια να έχει τη δυνατότητα να εδραιώσει και να βελτιώσει το κοινωνικό κράτος. Στην Ελλάδα ειδικότερα, όπου οι επιπτώσεις αυτής της διαχείρισης προς όφελος του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου έχουν φθάσει σε πιό προχωρημένο στάδιο, πραγματοποιείται επίσης μια προσαρμογή και των υπόλοιπων θεσμικών λειτουργιών που αφορούν τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές, προς την κατεύθυνση της εγκατάλειψης ακόμα και συνολικών στόχων σε επίπεδο εθνικής οικονομίας και της εξυπηρέτησης μεμονωμένων κεφαλαιούχων ή ειδικών προνομιούχων κοινωνικών ομάδων, μια κατεύθυνση η οποία υπηρετείται επίσης από την κατάργηση κοινωνικών δικαιωμάτων και κοινωνικών κατακτήσεων. Η δημιουργία ενός κινήματος αποκατάστασης δικαιωμάτων, και κάλυψης κοινωνικών και παραγωγικών αναγκών, είναι αδύνατη χωρίς την εφεύρεση απο κοινωνικές πρωτοβουλίες νέων θεσμών, την ανανέωση των λειτουργιών σε υπαρκτούς θεσμούς με παρεμβάσεις εργαζομένων και ενδιαφερομένων κοινωνικών ομάδων, και την εγκαθίδρυση διαδικασιών δημοκρατικού ορισμού από τη βάση της κοινωνίας, τόσο του περιεχομένου των αναγκών, όσο και των ευρύτερων επιλογών για την ικανοποίησή τους.

Ο σχεδιασμός επομένως της ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης, των κοινωνικών θεσμών και των περιβαλλοντικών πολιτικών, που δεν μπορεί παρά να βασιστεί σε θεσμικές λειτουργίες οι οποίες έρχονται σε ρήξη με τις λογικές του κεφαλαίου, θα είναι αναγκαστικά το αποτέλεσμα της ανάδειξης ενός νέου τύπου δομών έκφρασης πολιτικών επιλογών, που αν αναπτυχθούν θα εξελιχθούν σε μορφές δυαδικής εξουσίας. Η διαπραγμάτευση ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου με το κεφάλαιο δεν έχει σήμερα κανένα νόημα, ενώ η μεταβολή εκ των άνω των κοινωνικών συμμαχιών τις οποίες υπηρετεί το κράτος, είναι αδύνατη χωρίς την οργανωμένη παρέμβαση των “από κάτω”, η οποία δεν θα αρκεστεί στη διατύπωση διεκδικήσεων, αλλά θα ορίσει ανάγκες, στόχους και μεθόδους για την επίτευξή τους, επιτυγχάνοντας συγχρόνως τη σύσταση νέων συμμαχιών και την αναμόρφωση των δημόσιων λειτουργιών. Θα πρόκειται για μια ριζική αναμόρφωση, καθώς οι δημόσιες υπηρεσίες θα πάψουν να υπηρετούν την υπάρχουσα κοινωνική ιεραρχία και τις μεθόδους εξασφάλισης της αναπαραγωγής της, αλλά θα υπηρετήσουν τον σχεδιασμό που προέκυψε από το συντονισμό δημοκρατικών αποφάσεων στη βάση της κοινωνίας, στην οποία ανήκουν και οι εργαζόμενοι σε αυτές τις υπηρεσίες, όπως και οι κοινωνικές ομάδες που εξυπηρετούνται από αυτές. Στο χώρο των ιδιωτικών επιχειρήσεων, η παρέμβαση των εργαζομένων μπορεί να πάρει τη μορφή της αυτοδιαχείρισης επιχειρήσεων που κλείνουν, του ελέγχου των επιλογών και των μεθόδων στο επίπεδο των επιχειρήσεων , ή και της διαπραγμάτευσης με εκπροσώπους των επιχειρηματιών, στο πλαίσιο του συντονισμού των πρωτοβουλιών της βάσης της κοινωνίας για τον σχεδιασμό των παραγωγικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών κατευθύνσεων πολιτικής.

Η μορφή που μπορεί να πάρει η δυναμική της διαμόρφωσης μορφών δυαδικής εξουσίας, η δημιουργία δηλαδή από κοινωνικά κινήματα, στο πλαίσιο της καπιταλιστικής οικονομίας και κοινωνίας, των δομών και θεσμών που περιλαμβάνουν τα βασικά χαρακτηριστικά του διάδοχου καθεστώτος και στηρίζονται σε κοινωνικές συμμαχίες που κάνουν δυνατή τη μετάβαση σε αυτό το καθεστώς, αποτελεί βασικό ζητούμενο της ανατρεπτικής στρατηγικής. Μέρος της παραδοσιακής αριστεράς δεν συμμερίζεται αυτή την προβληματική, ούτε δίνει απαντήσεις στα σχετικά ερωτήματα. Πρόκειται για οργανώσεις και ομάδες οι οποίες αφήνουν σε ένα μαύρο κουτί το πώς θα συνδεθούν κοινωνικά αιτήματα και μορφές οργάνωσης της ικανοποίησης αυτών των αιτημάτων, αλλά και συνεχιζόμενης έκφρασης των αναγκών και του ελέγχου της εξουσίας σε ένα νέο κοινωνικό σχηματισμό. Στην πραγματικότητα ξεκινούν από εκεί που άφησε το θέμα η Τρίτη Διεθνής, με την προσέγγιση της “επανάστασης” από την πλευρά της κατάληψης του υπάρχοντος κρατικού μηχανισμού, σύμφωνα με ένα μοντέλο που εφαρμόστηκε μεταπολεμικά στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

Σύμφωνα με αυτή την “κρατιστική” προσέγγιση δεν συνδέεται η διαδικασία της ανατροπής με τη διαδικασία επίτευξης κατακτήσεων των κινημάτων, ποσοτικών και θεσμικών, αλλά με μια διαδικασία επίτευξης της ιδεολογικής κυριαρχίας η οποία αναμένεται να επιτρέψει, με μεθόδους που είναι ασαφείς, την κατάληψη της εξουσίας και την εφαρμογή ενός προγράμματος του οποίου κανείς δεν περιγράφει τα χαρακτηριστικά. Η εμμονή αυτής της μερίδας της αριστεράς στο δίδυμο έξοδος απο το Ευρώ και στάση πληρωμών, αποτελεί τον κοινό παρονομαστή προσεγγίσεων που συνδυάζουν έναν ιδεολογικό ριζοσπαστισμό με την προγραμματική σύγχηση. Δεν κατανοεί οτι η διαπραγμάτευση με τους δανειστές θα είναι σε κάθε περίπτωση αναπόφευκτη και οτι το ζητούμενο είναι ένας συσχετισμός δυνάμεων που μόνο αν οικοδομηθεί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο από τα ίδια τα κοινωνικά κινήματα μπορεί να ανατρέψει την κυριαρχία των δανειστών. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται στην πεποίθηση οτι μπορεί να διαμορφωθεί ένα πολιτικό κίνημα κατά του Ευρώ και της ΕΕ, το οποίο όμως δεν θα βασίζεται σε ένα πρόγραμμα κάλυψης των αναγκών που είναι σήμερα ορατές, ή των αναγκών που θα προκύψουν με την έξοδο από το Ευρώ και τη στάση πληρωμών. Αγνοείται επομένως η ανάγκη να συγκροτηθούν κινήματα και να επιβληθούν πρακτικές, που θα προετοιμάσουν την κοινωνία για μια περίοδο σύγκρουσης και διαπραγμάτευσης με τους δανειστές και ανασυγκρότησης της οικονομίας και των κοινωνικών θεσμών με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, παραγωγικής επάρκειας και αποτελεσματικής στρατηγικής προστασίας του περιβάλλοντος.

5. Οι δυναμικές της Αλληλέγγυας Οικονομίας
Δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς οτι οι ως τώρα διαμορφωμένες δομές αλληλεγγύης, οι οποίες μπορεί να χαρακτηριστούν συστατικά μιας αλληλέγγυας οικονομίας, αποτελούν σήμερα μορφές δυαδικής εξουσίας. Μπορεί όμως κανείς να ισχυριστεί οτι η δυναμική αυτών των δομών αλληλέγγυας οικονομίας οδηγεί προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς εμπεριέχουν τα στοιχεία οργανωμένων κοινωνικών κινητοποιήσεων οι οποίες θέτουν στόχους που επιδιώκουν να επηρεάσουν το ορισμό των αναγκών, τις νέες μεθόδους ικανοποίησής τους και τους τρόπους σύνδεσής τους με ευρύτερες πολιτικές. Τα κοινωνικά ιατρεία, οι προσφορές προϊόντων χωρίς μεσάζοντες, οι οργανωμένες αντιστάσεις σε περιβαλλοντικά ζητήματα, η υποστήριξη αστέγων ή ανέργων σε θέματα σίτισης ή στέγασης, αποτελούν υπαρκτές δραστηριότητες που έχουν ενταχθεί στις κοινωνικές κινητοποιήσεις και έχουν εκ των πραγμάτων θέσει ζητήματα προγραμματικών παρεμβάσεων σε όλους αυτούς τους τομείς.

Τα κοινωνικά ιατρεία που δημιουργήθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες πρωτοβάθμιας περίθαλψης ανασφάλιστων μεταναστών και ελλήνων εργαζομένων, λειτουργούν με την εθελοντική προσφορά εργασίας ιατρών, νοσηλευτών ή πολιτών, με δωρεές φαρμάκων και εξοπλισμού, και χρηματικές προσφορές ή εισπράξεις ειδικών εκδηλώσεων. Η δραστηριότητά τους αυτή δεν αναδεικνύει μόνο το πρόβλημα της ανασφάλιστης εργασίας, της ανεργίας, των αλλοδαπών χωρίς χαρτιά και της άρνησης από το δημόσιο της δωρεάν περίθαλψης για τις αντίστοιχες κατηγορίες ανθρώπων, καθώς αναδεικνύει επίσης ένα σοβαρό έλλειμμα πρωτοβάθμιας περίθαλψης για το σύνολο του πληθυσμού. Τα μέτωπα επομένως που ανοίγονται απαιτούν την παράλληλη κινητοποίηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων στον τομέα της υγείας, τη δραστηριοποίηση των ίδιων των ενδιαφερόμενων εργαζόμενων και πολιτών, και τον περαιτέρω συντονισμό δράσης όλων αυτών, για την επεξεργασία προγραμματικών στόχων σχετικά με την υγεία, τον χαρακτήρα και την ποιότητα των υπηρεσιών, τους αναγκαίους πόρους και τις ανάγκες σε υποδομές και προσωπικό. Ένας τέτοιος προσανατολισμός της συλλογικής δράσης, στην οποία θα πρέπει να συμμετάσχουν και οι υπάλληλοι του αρμόδιου υπουργείου, όπως και μελετητικές ομάδες του τομέα της υγείας, μπορεί να οδηγήσει αφενός στην επεξεργασία μιας εναλλακτικής πολιτικής, αλλά και στη δημιουργία δομών με καθοριστικό ρόλο σε ότι αφορά το σχεδιασμό αυτής της πολιτικής.

Η οργάνωση της προσφοράς αγροτικών προϊόντων “χωρίς μεσάζοντες” είναι σήμερα μια ισχυρή τάση με στόχο τη μείωση των τιμών και επομένως του κόστους της διατροφής σε όλη την Ελλάδα, ενώ συνδέεται και με δραστηριότητες προσφοράς δωρεάν προϊόντων σε ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού. Η περαιτέρω ανάπτυξη τέτοιων δικτύων είναι σημαντική καθώς μπορεί να βρεθεί στο επίκεντρο των προσπαθειών για την κάλυψη άμεσων αναγκών σε περίπτωση ραγδαίας επιδείνωσης της ανεργίας και της μείωσης εισοδημάτων. Η προσφορά προϊόντων “χωρίς μεσάζοντες”, μπορεί όμως να αποτελέσει και την κινητήρια δύναμη μιας ανταγωνιστικής προσφοράς εγχώριων προϊόντων, αλλά και της δυνατότητας να επηρεαστεί αυξητικά η εγχώρια παραγωγή απο την εγχώρια ζήτηση, με αποτέλεσμα την αύξηση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα και την θετική επίδραση επί της εξοικονόμησης καυσίμων. Η σταθεροποίηση των σχέσεων σε τοπικές κοινωνίες των παραγωγών και των καταναλωτών, μέσω αντίστοιχων οργανώσεων και της τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορεί να αποτελέσει τη οδό για το σχεδιασμό πολιτικής για την κατά τόπους αγροτική παραγωγή και την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων.

Οι κινητοποιήσεις σε τοπικό επίπεδο εναντίον των φαραωνικών επενδύσεων στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που καταστρέφουν φυσικούς πόρους και αλλοιώνουν χαρακτηριστικά ολόκληρων περιοχών, συνοδεύονται κατά κανόνα από επεξεργασίες εναλλακτικών προτάσεων σχετικά με τον ενεργειακό σχεδιασμό, στις οποίες συμμετέχουν συχνά ομάδες επιστημόνων των τοπικών πανεπιστημίων. Οι αντιδράσεις αυτές δεν λαμβάνουν τη μορφή απλών αρνήσεων, αλλά είναι σαφές οτι συνειδητοποιούν τη σημασία του ενεργειακού σχεδιασμού και της σύνδεσής του τόσο με τα τοπικά ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος, όσο και με την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Μπορούν έτσι να διαμορφωθούν νέου τύπου δομές έκφρασης της λαϊκής θέλησης σχετικά με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, οι οποίες να συνδυάζουν τις δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, με την αξιοποίηση εμπειρογνωμοσύνης, και προοπτικά το συντονισμό των προτάσεων σε ευρύτερες περιοχές, και σε εθνικό επίπεδο.

Η προσφορά δωρεάν σίτισης σε ανέργους και αστέγους αποτελεί προνοιακή δραστηριότητα η οποία αναπτύσεται με γρήγορους ρυθμούς και θα χρειαστεί να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο στο προσεχές μέλλον. Είναι μια δραστηριότητα η οποία πρέπει να συνδυαστεί με δράσεις στον τομέα της στέγασης και της προσφοράς κοινών χώρων, ώστε να υποστηρίζεται όχι απλά η επιβίωση, αλλά και η κοινωνική ενεργοποίηση, σε δραστηριότητες αλληλεγγύης, και σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με την πρόσβαση στον πολιτισμό και την εκπαίδευση. Η περίοδος που βρίσκεται μπροστά μας θα έχει να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα σε ότι αφορά την ανεργία και τη φτώχεια. Χρειάζεται να ενισχυθεί η δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου τέτοιων παρεμβάσεων, οι οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να αποτυπώσουν και να ικανοποιήσουν τις τοπικές ανάγκες, να κινητοποιήσουν τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και να συμβάλουν στη διαμόρφωση εθνικής πολιτικής σε αυτό τον τομέα.

Παράλληλα, η ΒΙΟΜΕΤ στη Θεσσαλονίκη, η Δωδώνη στην Ήπειρο και η ΣΕΚΑΠ στη Θράκη, θέτουν το ζήτημα της αυτοδιαχείρισης απέναντι στην εγκατάλειψη παραγωγικών μονάδων από την εργοδοσία, ή την διαλυτική πορεία των Μνημονίων για τον παραγωγικό ιστό της χώρας. Ένα πλήθος συνεταιριστικών πρωτοβουλιών σε όλη την Ελλάδα, δείχνει οτι η οδός της οικονομικής δραστηριότητας που βασίζεται στις αρχές της αλληλέγγυας οικονομίας, του συνδυασμού δηλαδή ενός σκοπού που βρίσκεται εκτός των λογικών της αγοράς και της κεδροφορίας, και μεθόδων διοίκησης δημοκρατικών και εξισωτικών, έχει πλέον εγγραφεί στην ελληνική κοινωνία ως μια επιλογή που κινητοποιεί έναν αυξανόμενο αριθμό αριθμό ανθρώπων.

Οι πρωτοβουλίες αλληλέγγυας οικονομίας δεν αποτελούν στις σημερινές συνθήκες δραστηριότητες που έρχονται να συμπληρώσουν ανεπαρκείς δημόσιες λειτουργίες ή πολιτικές, αλλά αποτελούν τον μόνο τομέα δραστηριοτήτων όπου ανοικοδομούνται αλληλέγγυες πρακτικές απέναντι σε κρατικές πολιτικές που επιδιώκουν να καταστρέψουν και καταστρέφουν, ότι θυμίζει κοινωνικούς θεσμούς του παρελθόντος. Με άλλα λόγια η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα όπου εμφανώς πλέον οι κυρίαρχες στην Ευρώπη πολιτικές δεν είναι πολιτικές λιτότητας που μειώνουν μισθούς και κοινωνικές κατακτήσεις, αλλά είναι η χώρα όπου οι νεοφιλελεύθεροι πειραματισμοί έχουν πάει ως την εξαφάνιση των βασικών κοινωνικών θεσμών. Οι εργαζόμενοι και οι λαϊκές τάξεις στην Ελλάδα είναι δηλαδή υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν την οδό των νέων μορφών αλληλέγγυας συσπείρωσης και της κοινωνικής εφευρετικότητας, που θα αποτελέσουν εκ των πραγμάτων την αιχμή των αντιστάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

πηγή:rednotebook